Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Koszalinie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 czerwca 2024 r.

Sąd Rejonowy w Koszalinie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodnicząca: sędzia Agnieszka Mroczek

Protokolant : sekr. sąd. Anna Guzowska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28 maja 2024 r. w K.

sprawy z powództwa (...) Banku (...) S.A. w W.

przeciwko T. M.

o zapłatę i ukształtowanie

1.  umarza postępowanie w zakresie cofniętego powództwa,

2.  zasądza od pozwanego T. M. na rzecz powódki (...) Banku (...) S.A. w W. kwotę 240,24 zł (dwieście czterdzieści złotych 24/100) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 06 marca 2024 r. r. do dnia zapłaty,

3.  oddala powództwo w pozostałym zakresie,

4.  zasądza od powódki (...) Banku (...) S.A. w W. na rzecz pozwanego T. M. kwotę 917 zł (dziewięćset siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym: 900 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

Sygn. akt I C 172/24

UZASADNIENIE

Powód: (...) Bank (...) S.A. w W. wniosła o :

1)  zasądzenie na swoją rzecz od pozwanego T. M. kwot : 240,24 zł oraz 773,64 CHF wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od doręczenia pozwu do dnia zapłaty tytułem zwrotu kapitału wypłaconego pozwanemu (jako świadczenie nienależne),

2)  ukształtowanie świadczenia w kwocie 134.322,88 zł (waloryzacja sądowa) oraz zasądzenie kwoty 3.635,28 zł.

Ponadto, powódka wniosła o zwrot kosztów procesu.

Pismem z dnia 30 stycznia 2024 r. powódka cofnęła powództwo w zakresie punktu 2 żądania ( k. 60).

Pozwany: T. M. wniósł o oddalenie powództwa podnosząc, że zgodnie ze stanowiskiem judykatury kredytowana prowizja, która nie została wypłacona nie podlega zwrotowi na rzecz banku. Ponadto, pozwany wskazał, że wypłacono mu kwotę kapitału 134.322,88 zł, a zatem kwota udostępnionego kapitału została zawyżona przez bank o 773,64 CHF. Pozwany podniósł również, że Sąd jest związany ustaleniami w sprawie Sądu Okręgowego w Koszalinie sygn. akt I C 465/20.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 28 sierpnia 2008 r. (...) Bank (...) S.A. w W. zawarła z pozwanym T. M. umowę kredytu hipotecznego Własny K. NR (...) w walucie wymienialnej. W umowie wskazano, że kwota kredytu wynosi 64.470 CHF. Prowizja od udzielonego kredytu wynosiła 773,64 CHF i zgodnie z § 16 umowy miała zostać przeliczona na walutę polską oraz potrącona z kwoty kredytu. Powód wypłacił pozwanemu - po potrąceniu prowizji w kwocie 773,64 CHF - sumę 134.322,88 zł.

(bezsporne, a nadto dowód : umowa k. 21-27, zaświadczenie k. 28)

Sąd Okręgowy w Koszalinie prawomocnym orzeczeniem z dnia 13 czerwca 2022 roku w sprawie o sygn. akt I C 465/20 ustalił nieistnienie pomiędzy stronami stosunku prawnego powyższej umowy kredytu w związku z nieważnością tej umowy i zasądził na rzecz T. M. od pozwanego Banku uiszczoną przez niego na rzecz kredytodawcy kwotę 138.856,76 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 08.08.2020 roku do dnia zapłaty oraz kwotę 6.417 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

(bezsporne, a nadto dowód: wyrok Sądu Okręgowego w Koszalinie z dnia 13 czerwca 2022 roku wraz z uzasadnieniem k. 46, k. 93-136, wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 31 maja 2023 r.- k. 47)

Pozwany T. M. pismem z dnia 10.10.2023 r. złożył oświadczenie o potrąceniu. Powodowy Bank pismem z dnia 24.10.2023 r. poinformował pozwanego, że do zapłaty pozostały należności w kwocie 240,24zł oraz 773,64 CHF.

(bezsporne)

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie jedynie w części dotyczącej żądania kwoty 240,24 zł.

Stan faktyczny w niniejszej sprawie Sąd ustalił na podstawie powyższych dowodów z dokumentów przedłożonych przez powódkę. W ocenie Sądu brak było podstaw do ich kwestionowania, albowiem wzajemnie się uzupełniają tworząc spójną i logiczną całość.

Na mocy art. 230 k.p.c. Sąd uznał za bezsporne okoliczności faktyczne przytoczone w pismach procesowych, którym strona przeciwna nie zaprzeczyła, gdyż nie budziły wątpliwości co do zgodności z prawdziwym stanem rzeczy i znalazły potwierdzenie w pozostałym materiale procesowym zgromadzonym w sprawie.

Wobec skutecznego cofnięcia powództwa przed doręczeniem odpisu pozwu na podstawie art. 355 k.p.c Sąd orzekł jak w punkcie 1 sentencji.

Pozwany T. M. wniósł o oddalenie popieranego powództwa podnosząc, że zgodnie ze stanowiskiem judykatury kredytowana prowizja, która nie została wypłacona nie podlega zwrotowi na rzecz banku. Ponadto, pozwany wskazał, że wypłacono mu kwotę kapitału 134.322,88 zł, a zatem kwota udostępnionego kapitału została zawyżona przez bank o 773,64 CHF. Pozwany podniósł również, że Sąd jest związany ustaleniami w sprawie Sądu Okręgowego w Koszalinie sygn. akt I C 465/20.

Powyższe twierdzenia pozwanego zasługują na uwzględnieniem albowiem zgodnie z art. 365 § 1 k.p.c. orzeczenie prawomocne wiąże nie tylko strony i sąd, który je wydał, lecz również inne sądy oraz inne organy państwowe i organy administracji publicznej, a w wypadkach w ustawie przewidzianych także inne osoby.

Zakres mocy wiążącej prawomocnego orzeczenia sądu i powagi rzeczy osądzonej był przedmiotem rozważań w wielu orzeczeniach Sądu Najwyższego, z których na uwagę zasługuje wyrok z dnia 2013-05-16 ( IV CSK 624/12, Lex nr 1353259), w którym stwierdzono :

„1. Co do zasady mocą wiążącą i powagą rzeczy osądzonej objęta jest jedynie sentencja wyroku, a nie jej uzasadnienie. Jednakże powaga rzeczy osądzonej rozciąga się również na motywy wyroku w takich granicach, w jakich stanowią one konieczne uzupełnienie rozstrzygnięcia, niezbędne do określenia jego zakresu.

2. W sytuacji, gdy zachodzi związanie prawomocnym orzeczeniem sądu i ustaleniami faktycznymi, które legły u jego podstaw, niedopuszczalne jest w innej sprawie o innym przedmiocie dokonywanie ustaleń i ocen prawnych sprzecznych z prawomocnie osądzoną sprawą. Rozstrzygnięcie zawarte w prawomocnym orzeczeniu stwarza stan prawny taki, jaki z niego wynika. Sądy rozpoznające między tymi samymi stronami inny spór muszą przyjmować, że dana kwestia prawna kształtuje się tak, jak przyjęto w prawomocnym, wcześniejszym wyroku.”

Wobec powyższego Sąd był związany ustaleniami Sądu Okręgowego w Koszalinie w sprawie sygn. akt I C 465/20, w tym również odnośnie do kwoty faktycznie udostępnionego przez Bank kwoty kapitału.

W zakresie żądania kwoty 240,24 zł pozwany wniósł o oddalenie powództwa, lecz nie wskazał żadnych zarzutów w tym zakresie. Przyznał zaś, że otrzymał z Banku kwotę134.322,88 zł, nie zakwestionował twierdzeń powoda, iż zwrócił kwotę 134.082,64 zł. Wobec tego na podstawie art. 410 § 1 k.c. w zw. z art. 405 k.c. Sąd orzekł jak w punkcie 2 sentencji. Zasądzona kwota 240,24 zł stanowi różnicę pomiędzy kwotami 134.322,88 zł oraz 134.082,64 zł i stanowi nienależne świadczenie, podlegające zwrotowi na rzecz Banku ( por. SN III CZP 6/21).

O odsetkach za opóźnienie orzeczono zgodnie z żądaniem pozwu na podstawie art. 481 § 1 i § 2 k.c.

Natomiast w zakresie żądania zasądzenia kwoty 773,64 CHF powództwo zostało oddalone jako bezzasadne ( punkt 3 sentencji).

Zgodnie bowiem z ugruntowanym stanowiskiem judykatury, przywołanym przez obie strony procesu, w przypadku unieważnienia umowy kredytu umowa jest traktowana tak, jakby nigdy nie została zawarta. Wskutek stwierdzenia nieważności umowy kredytu, co nastąpiło powyższym prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Koszalinie, Bank i kredytobiorca zobowiązani są do rozliczenia tj. zwrotu wzajemnych świadczeń. Bank zwraca kredytobiorcy sumę wpłaconych przez niego rat, a także opłat, prowizji i ubezpieczeń, które były związane z kredytem frankowym. Kredytobiorca musi z kolei zwrócić kwotę udostępnionego mu kapitału. Kwota ta nie była w niniejszej sprawie sporna i wyniosła 134.322,88 zł. Natomiast kwota prowizji 773,64 CHF nie została przeliczona na walutę polską i wypłacona pozwanemu, lecz pobrana przez Bank z sumy udzielonego kredytu (§ 16 umowy oraz informacja Banku – k. 28). Wobec tego, że kwota prowizji nie została faktycznie wypłacona pozwanemu nie podlega ona zwrotowi na rzecz Banku. Gdyby zaś kredytobiorca uiścił tę kwotę z własnych (a nie kredytowanych) środków albo ze środków, które faktycznie wypłaciłby mu Bank, ten ostatni musiałby ją w całości zwrócić kredytobiorcy. W tym zakresie zasługuje na uwzględnienie argumentacja pozwanego, przytoczona w odpowiedzi na pozew bez potrzeby powielania jej treści w całości. Przytoczyć należy jedynie słuszne stanowisko Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 22 marca 2023 r. w sprawie sygn. akt I C 3960/22, zgodnie z którym : „Kwotę kapitału kredytu, od której to kwoty były naliczane odsetki ustawowe za opóźnienie należało obniżyć o kwotę prowizji w wysokości 4 362,80 zł, albowiem ta kwota nie została wypłacona na rzecz powodów. Kwota ta powiększyła wysokość kredytu podlegającego spłacie przez powodów niemniej jednak nie stanowiła świadczenia wypłaconego na rzecz powodów zaś przy rozliczaniu świadczeń wypłaconych na rzecz stron i spełnionych przez strony w wykonaniu nieważnej umowy kredytu należy uwzględnić wyłącznie świadczenia, które zostały rzeczywiście wypłacone i rzeczywiście spełnione na rzecz stron i przez strony.(…) Z opisanych powyżej przyczyn nie podlegało również uwzględnieniu powództwo w zakresie żądania zasądzenia na rzecz powoda kwoty 4 362,80 zł stanowiącej kwotę prowizji pobranej przez Bank z udzielonego kredytu. Kwota w tej wysokości nie została bowiem faktycznie wypłacona na rzecz pozwanych wobec czego powód - w na podstawie przepisów o nienależnym świadczeniu - nie może skutecznie domagać się jej zwrotu i zasądzenia w procesie sądowym”.

O koszach niniejszego procesu Sąd orzekł w oparciu o art.100 k.p.c., obciążając nimi w całości powoda, albowiem pozwany uległ tyko co do nieznacznej części żądania powoda tj. kwoty 240,24 zł (6 % ostatecznej wartości przedmiotu sporu 3.768 zł) - punkt 4. sentencji wyroku.

Do niezbędnych kosztów procesu pozwanego w niniejszej sprawie należały koszty zastępstwa procesowego w kwocie 900 zł ustalone zgodnie § 2 pkt 3) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz opłatę skarbową od pełnomocnictwa w kwocie 17,00 zł.

/sędzia Agnieszka Mroczek/